وب (WEB)يك سيستم مبني بر سرويس دهنده سرويس گير (Client/Server) بر روي اينترنت است كه با استفاده از ابزار فرامتن(HyperText) و پيوند(Link) دادن اجزاي اطلاعات به يكديگر دسترسي به منابع اطلاعاتي را تسهيل مي كند .
وب از ابزار فوق رسانه اي (HyperMedia) كه دربرگيرنده فوق متن و چند رسانه اي (MultiMedia) ميباشد سود ميگيرد. از طريق وب مي توان اطلاعات را ارسال ويا دريافت نمود و گوناگون بودن سيستمهاي طاقت فرسا افزاري و نرم افزاري (سيستم ادله( مانع تشكيل داد ارتباط نمي گردد.
به لهجه ساده تر اطلاعاتي كه از طريق وب بر روي اينترنت قرار ميگيرد قادر است مشمول متن، صدا، تصوير، فيلم باشد. اين موادسازنده با پيوندهايي كه با استفاده از ويژگي زبان علامتگذاري ابر متن (HyperText Markup Language) كه به اختصار (HTML) خوانده ميگردد در آن ها تشكيل داد ميگردد با يكديگر مرتبط شده و مخاطب را بوسيله اشاره گرها(Pointer) از اطلاعي به اطلاع ديگر موعظه ميكند.
استفاده كننده با تمركز به علاقه خود از اشاره گرهاي جانور در متن براي يافتن برگه مورد نظر استعمال مي كند و يا ممكن ميباشد براي يافتن آن اطلاعات به نشاني ديگر در سيستم ديگري هدايت خواهد شد. هر عنصري كه در صفحه وب وجود دارد مانند متن صدا ،تصوير، فيلم، آدرسها و پست الكترونيكي امكان پيوند با منابع اطلاعاتي يا اشاره گرهاي ديگر را دارا‌هستند.
ارتقاي سطح دانش، توان و مهارتهاي ارتباطي براي پاسخگويي به نيازهاي نو يك كدام از رويكردهاي اصلي در سازمانهايي هست كه به اصل پويايي مداوم پايبندند. هر سازماني براي تشكيل داد ارتباط مستحكم تر و خوب با گروههاي مخاطب و مشتريان خود تدابيري انديشيده است. امكانات اينترنت يكي از مناسبترين و در عين در حال حاضر ساده ترين راههاي ساخت‌و‌ساز ارتباط دوسويه ميان سازمان و همه افراد و ارگانهاي ذينفع (Stakeholders) ميباشد. بهره برداري از امكانات اينترنتي همواره به دو دليل مهم بستگي داراست كه نخستين فناوري نو و دو‌مين روش و كيفيت استفاده از اين پديده .
وب (WEB
تاريخچه وب
پيدايش وب را مي توان به يك كدام از ازمهمترين تحولات بعد از ظهر حاضر در عرصه ارتباطات تلقي داد . سابقه درنگ ساخت شيت هايي كه به صورت فوق متني ايجاد كرد و خوانده شود منتسب به وانوار بوش (Vannevar Bush) مي باشد كه در سال ۱۹۴۵ طي نوشته ي علمي اي در ماهنامه آتلانتيك تحت عنوان
\\\"As we may think\\\" به نگارش در آورد. پس ازحدود ۴۵ سال، در سال 1989 گروه برنرزلي \\\" TimBerners\\\" زماني كه او‌لين طرح پيشنهادي و طرح خود را به موسسهٔ سرن (پروهشگاه فيزيك هسته‌اي و انرژي‌هاي سطح بالا) در سويس بوردر فرانسه مي‌فرستاد؛ اينترنت را نوآوري كرد.
تاريخچه وب
خصوصيات نسخه‌هاي مختلف وب
وب نسخهٔ اوليه: مستندات (بوسيله پيوندها- لينكها) به هم مرتبط شده‌اند.
وب نسخهٔ دوم: محتويات بوسيله كاربران ساخت‌و‌ساز مي گردد و اطلاعات بصورت پويا ساخت و رويش پيدا مي‌كنند.
وب نسخه سوم: ارتباط داده‌ها، ابزار، و مردم در سراسر عالم به وقوع مي‌پيوندد.
اين نوآوري مثل كل اخترعات بنيادي وب بر محور سه تكنولوژي مهم انجام شده:
اولا : آدرس ياب يا شناسه آدرس واحد (معروف( URL يا URI منبع مستندات يا اطلاعات در وب براي يافت كردن آن مستند كلاً وب.
دوما : زبان نشان گذاري متن هوشمند (HTML) براي ارائه محتويات صفحه هاي وب و برقراري پيوندها(لينكها).
سوما : پرتكل انتقال متن هوشمند (HTTP) براي انتقال اطلاعات وبي در سرتاسر اينترنت
در طي اوايل فعاليت، خيلي زود تيم برنزلي متوجه شد كه وب براي چيره بودن نياز به جهت چهارمين و آن آزاد بودن و بازبودن دسترسي‌ها در وب دارد. اين تصميم مفيد، روش را براي رسيد وب به شرايط جانور امروز باز كرد مجموعه برنرز TimBerners Lee و روبرت كاليا Robert Cailliau در آزمايشگاه اروپايي فيزيك ذره اي (CERN) در ژنو سوئيس ، پروژه HTML را تهيه و تنظيم وانديشه خود را در نوشتاري تحت عنوان: \\\"World Wide Web: Proposal for a Hypertext Projet\\\" و بر اجراي آن تأكيدكردند. در سال ۱۹۹۲ فعاليتهاي آنان به ثمر گرد هم آيي و پديده جهاني وب به دنيا آمد. بلا فاصله مرورگرهاي (Browser) مناسب وسازگار نيز تهيه و تنظيم شد كه با اقبال جهاني مواجه شد.
خصوصيات نسخه‌هاي مختلف وب
وب چه‌طور كار ميكند؟
با تنظيم صفحات مرتبط به هم با به كارگيري از گويش نشانگذار ابرمتن فعاليت طراحي وب در يك مرحله به نقطه پايان رسيده هست؛ ولي براي انتشار و دريافت اطلاعات در اينترنت و متصل شدن به اجزاي اطلاعاتي متعدد نرم افزاري مورد نياز ميباشد كه بتواند بر طبق پروتكلهاي پذيرفته شده, اطلاعات ابرمتن ها را خوانده وبه اصطلاح به آن ها حيات ببخشد.اين نرم افزارها)مرورگر وب( (Explorer) نام گرفته اند.
به طور خلاصه مي اقتدار ذكر كرد كه وب جزيي از اينترنت هست. وب مخزني از صفحات اينترنتي ميباشد كه هر كدام داراي آدرس مشخصي مي باشند و توسط آن آدرس ها مسيريابي يا يافته ميگردند و كاربري كه به شبكه اينترنت متصل شده )كامپيوتر آن‌ها جزو كامپيوترهاي ديگر اينترنت قرار گرفته هست) مي توانند با نوشتن آدرس برگه اي از وب، برروي نوار آدرس مرورگر خود، به كاغذ وب مورد نظر كه در مخزن صفحه ها وب در اينترنت جاي دارد، دسترسي يابد.
وب توسط تيم برزلي با نام شبكه كلان جهاني يا (world wide web) ابتكار گشت و تا قبل از آن، مضمون ارتباط اينترنتي تنها منوط به ارسال و دريافت اطلاعات به صورت بدون واسطه از يك كاربر به يك استفاده كننده ديگر بود (مانند نشاني اينترنتي) البته با ظهور وب، گوشه و كنار يا محدوده اي ساخت گشت كه كاربران در‌اين محيط اطلاعات و ديتاهاي خود را قرار مي دادند و اين فضاها به فضاهاي كوچكتري به نام صفحات تقسيم مي گشتند و هر برگه داراي آدرس منحصربه‌فرد به فردي بود. كاربران ديگر از طريق تايپ آدرس در اپليكيشن هاي مرورگري مانند اينترنت اكسپلورر، قابليت مشاهده و بازديد آن برگه كه حاوي اطلاعاتي از نوع متن، عكس يا چيزهايي شبيه آن است ، را پيدا مي كردند.
وب چگونه شغل ميكند؟
ابرمتن چيست؟
صفحات ابر متن وب با به كارگيري از لهجه علامتگذاري ابرمتن HTML كه گسترشي از SGML (Standard Gneralized Markup Language)ميباشد طراحي مي گردند.
SGML يك استاندارد ميان المللي (ISO8879) ميباشد كه براي پردازش اطلاعات متني بكار ميرود. فلسف وجودي SGML اين است كه به گونه اي اطلاعات را آرايش كند كه سيستمهاي ديگر چاپ و برنامه هاي ديگر بتوانند از آن استفاده نمايند. HTML كه به وسيله SGMLتعريف ميگردد, يك لهجه علامتگذاري كلمه ها ومتون مي باشد كه نحوه به نمايش درآمدن آن ها را تعيين مي كند .
براي ادراك آسانتر ابرمتن, يك دائره المعارف را در نظر مجسم نماييد, تمامي مدخلها و تصاوير آن در يك قالب خطي تهيه و تنظيم شده اند و براي هر كاغذ, بخش, و فصلي شماره اي دارد. با به كارگيري از فهرست و نمايه كتاب ميتوانيد نوشته‌علمي مورد نظر خود را يافته و مطالعه فرماييد. همانگونه كه مشغول قرائت نوشته‌ي‌علمي ميباشيد, ممكن ميباشد براي كسب اطلاعات بيشتر در باره موضوع خاصي به نوشته ي علمي اي ديگر در‌اين دائره المعارف ارجاع داده شده باشد يا در پاورقي نام منبع ديگري در قضيه همان مورد نام برده باشد.
اين ارجاعات و يادداشتها ممكن هست به خيل عظيم وجود داشته باشد. شما به ياري نشاني ها ي داده شده به آن مقاله‌ها و منابع مراجعه و بعد در صورت ضرورت به متن اساسي باز ميگرديد. در اينجا بايد نظم خاصي در تدوين متن از ديد شماره برگه, نصيب و فصل وجود داشته باشد. وجود چنين نظامي موجب الزام تدوين اثر به صورت خطي (Linear Structure) مي‌شود. به طوريكه با نشاني داده شده در صفحات بتوان مقاله آتي را يافت.
اين نظام از حيث لينك مطالب و ردگيري اطلاعات با به كارگيري از ارجاعات دقيقا ويژگي ابرمتنها نيز هيت؛ با اين تفاوت مهم كه در ساختار ابرمتن ها غيرخطي بوده رعايت نظام خطي الزامي نيست. يعني حق اولويت و تاخر مطالب هيچ تاثيري در يافتن اطلاعات ندارد؛ كافي است با ديدن يك نقطه ارجاع در متن, كه به نوشته‌علمي ديگر پيوند داده شده بلافاصله به به اطلاعات مورد نظر دسترسي پيدا كرد.
بنابر اين مطالب ممكن ميباشد به هر شكل تهيه و تنظيم شده باشد, اساسي آن است كه لينك و پيوند در بين اركان به صحت انجام شده و قابليت و امكان رفت وآمد در بين صفحه هاي مهيا گردد. حتي قرار خريداري نمودن تصاوير در كنار متن نيز آنچنان كه در كتابها مرسوم ميباشد الزامي نيست. مي قدرت با استفاده از بضاعت لهجه نشانگذاري ابر متن محلي خاص براي آن‌ها در حيث گرفت و يا تمهيداتي انديشيد كه مخاطب بر اساس خواست خود تصاوير را رؤيت نمايد. علاوه بر اين قابليت تشكيل داد نمايه و فهرستهاي مختلف از مطالب صفحات و قابليت و امكان افزودن ابزار جستجو در صفحه هاي وجود داراست.
ابرمتن چيست؟
وب در ايران
بر طبق اطلاعات موجود از سال ۱۳۷۷ تصميم به انتقال اطلاعات بر روي وب سرعت گرفت و مراكز و سازمانهايي كه به اينترنت دسترسي داشتند به صورت ابتدايي به صفحه ارايي وب ويژه معرفي فعاليتهاي خود پرداختند. راس اطلاعات و مدارك علمي جمهوري اسلامي ايران از سال ۱۳۷۶ كه قابليت دسترسي به اينترنت را يافت، به پژوهش پيرامون انتقال ركوردهاي پايگاههاي اطلاعاتي به دور و بر وب پرداخت. در سال ۱۳۷۷ اين مطالعات به بهره رسيد.